Rzymskokatolicka Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gołczy.


Dekanat Miechowski, Diecezja Kielecka, Powiat Miechowski, Województwo Małopolskie.


     Do Parafii należą następujące miejscowości: Chobędza, Cieplice, Gołcza, Kamienica, Krępa, Rzeżuśnia i Wielkanoc. O Chobędzy, Gołczy, Kamienicy, Rzeżuśni i Wielkanocy mamy wzmianki już przy końcu XIV wieku w aktach sądowych w Krakowie.
     Najważniejsze wydarzenia z dziejów parafii Gołcza, dekanat miechowski, Diecezja Kielecka. Na podstawie książki Ks. Dra Stanisława Dobrzanowskiego „Dzieje Parafii Gołcza” Wyd. Naukowe Pap. Akademii Teolog. w Krakowie 2007 można ustalić następujące najważniejsze dane o parafii w Gołczy:
     Czasu powstania parafii w Gołczy należy szukać w mrokach dziejowych XI lub nawet X wieku/ prof. Feliks Kiryk/. Już w ostatnim ćwierćwieczu XII stulecia /tuż przed 1171 r./należała do dekanatu Prandocin. Jej istnienie zostało potwierdzone w 1326r. z okazji poboru świętopietrza. Przez nią przechodziła prastara droga zwana „via regia” –droga królewska z Krakowa do Kalisza, a dalej do Poznania i Torunia. Do niej należały następujące miejscowości: Gołcza, Chobędza, Buk, Kamienica, Krępa, Rzeżuśnia, Wielkanoc /Cieplice powstały dopiero przy końcu XIX w./
     Pierwszy kościół wybudowano w końcu XII w. Został spalony przez Tatarów w 1241 r. Drugi wymieniony w 1326 pod wezwanie św. Maurycego przetrwał do1585 /wtedy wybudowano następny/. Czwarty wybudowano w 1657r. a piąty w 1757, który przetrwał do dziś /przeniesiony do Przesławic w 1970r/. Obecny kościół wybudowano w latach 1947-1951, konsekrowany w 1983 r. przez Biskupa Ordynariusza Dra Stanisława Szymeckiego. Jego budowniczym był Ks. J. Pluta.
Największym zabytkiem obecnego kościoła, choć przenoszonym z poprzednich kościołów, jest późnogotycki obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus ukoronowany srebrnymi koronami. Ten obraz był już w trzecim, z kolei budowanym kościele w 1585r.
     W 1527r. istniała już w Gołczy szkoła parafialna. W 1651r. ufundowano tu szpital parafialny na 4 osoby.
     W 1613r. dziedzic Wielowiejski, który wcześniej przeszedł na kalwinizm, w swojej wsi Wielkanocy, zbudował zbór protestancki dla zwolenników szczególnie z Krakowa i okolic. Przy zborze był cmentarz grzebalny, szpital a nawet w 1625r. drukarnia, która trwała bardzo krótko. Zbór przetrwał do 1848r.
     Od 1684r. zaczęto w parafii prowadzić księgi metrykalne. Rozpoczął je Ks. Dobrzycki. W 1655r. przez Gołczę przechodziły wojska szwedzkie, które obrabowały zbór i zapewne kościół. Drugi raz Szwedzi obrabowali kościół i okolice w 1702r.
     Na dworze w Gołczy 16 maja 1755r. urodził się Jan Nepomucen Kossakowski, późniejszy biskup wileński.
     W 1777r. Ks. Mrugaczewski wybudował nową plebanię i budynki gospodarcze. W 1787r. dokonano spisu ludności w diecezji krakowskiej. Według niego w parafii Gołcza było 835 katolików,12 kalwinów i 29 żydów.
     Po trzecim rozbiorze Polski w 1805r. utworzono diecezję kielecką .Wtedy Gołcza znalazła się w nowej diecezji pod zaborem austriackim. Po Kongresie Wiedeńskim w 1815r. parafia Gołcza znalazła się pod zaborem rosyjskim, a 1818r. w diecezji krakowskiej z zarządem w Kielcach, w dekanacie miechowskim/diecezję kielecką zniesiono/W 1882r.utworzono ponownie diecezję kielecką. Do niej do dziś należy parafia Gołcza.
     Do 1757r. kościół parafialny nosił tytuł św. Maurycego, od 1757 św. Franciszka Ksawerego, a od 1951 r. Wniebowzięcia N.M.P.
     Dokładną historię parafii podaje wyżej wspomniana książka Ks. Dra Stanisława Dobrzanowskiego.
Duszpasterze

Wykaz proboszczów w parafii Gołcza.
 Uwaga: Lata podane przy proboszczach w XIV- XVI w. są poświadczone źródłowo, jednak nie oznaczają początku i końca ich funkcji.

Jakub
1326
Marcin
1377
Stanislaw
1435
Jan Piekarski
1498
Jakub z Iłży, Młodszy
1516-1526
Jan Czerny
1526-1535
Albert (Wojciech) Brzeźnicki
1552
Jan Waksiński
1566
Jan z Lelowa Bielski
1596-1626
Mikołaj Rapharnius (Rafarz)
1626-1650
Piotr Żarski
1651-1662
Wojciech Bartnikiewicz
1662-1682
Stanisław Dobrzycki
1682-1711
Jan Witowski
1711-1724
Antoni Grodzki
1724-1738
Stefan Bystrowski
1738-1742
Norbert Zielecki
1742-1776
Michał Mrugaczewski
1776-1790
Sebastian Czaputowicz
1791-1796
Wawrzyniec Strączyński
1796-1797
Wojciech Mastelski, administrator
1808-1811
Klemens Słoniński, administrator
1803-1808
Franciszek Jesch
1808-1811
Klemens Słoniński
1812-1836
Kasper Białycki
1836-1839
Franciszek Ksawery Laskowski
1839-1844
Feliks Wnorowski
1845-1849
Jan Paul
1849-1856
Jan Nowacki
1857-1893
Jan Klimas
1894-1896
Mieczysław Pytlewski
1896-1906
Józef Later
1906-1912
Józef Sikorski
1912-1913
Władysław Durmasiewicz
1913-1919
Józef Górbiel
1919-1946
Józef Pluta
1946-1958
Eligiusz Jędrzejewski
1958-1969
Konstanty Tomal
1969-1976
Kazimierz Dzieża
1976-1988
Wiktor Zapart
1988-2010
Edward Kuzka
2010-2024
Krzysztof Kozioł
2024-


Wykaz księży pochodzących z parafii Gołcza:

ks. Teofil Banach (Rzeżuśnia-Gołcza),
wyświęcony – 1920 (Kielce)     +1963
ks. Wojciech Piwowarczyk (Kamienica)
wyświęcony – 1927 (Kielce)     +1992
ks. Jan Piekoszewski (Gołcza)
wyświęcony - 1937 (Kielce)     + 1993
ks. Tytus Robakowski (Kamienica)-Salezjanin
wyświęcony – 1939                  + 1989
ks. Stanisław Dobrzanowski (Wielkanoc)
wyświęcony – 1952 (Kraków)
ks. Jan Kowalski (Krępa)
wyświęcony – 1955 (Częstochowa)
ks. Józef Piwowarczyk (Krępa)
wyświęcony– 1955 (Kielce)
ks. Stanisław Pułka (Wielkanoc)
wyświęcony – 1956 (Kielce)     + 2013
ks. Bronisław Piwowarczyk (Kamienica)
wyświęcony – 1958 (Kielce)     + 2006
ks. Tadeusz Robakowski (Kamienica)
wyświęcony – 1960 (Kielce)
ks. Stefan Dobrzanowski (Wielkanoc)
wyświęcony – 1965 (Kraków)
ks. Jan Szarek (Gołcza)
wyświęcony – 1963 (Kielce)
ks. Bogusław Perek (Cieplice)
wyświęcony – 1965 (Kielce)
ks. Stanisław Słaboń (Gołcza)
wyświęcony – 1971 (Kraków)
ks. Stanisław Styczyński (Wielkanoc)
wyświęcony – 1974 (Częstochowa)
ks. Krzysztof Osuch (Chobędza)
wyświęcony – 1976 (Jezuita)
ks. Tadeusz Marczewski (Gołcza)
wyświęcony – 1982 (Kielce)
ks. Jan Marczewski (Gołcza)
wyświęcony – 1984 (Kielce)
ks. Bodgan Mosur (Rzeżuśnia)
wyświęcony – 1988 (Kraków)
ks. Wiktor Mentel (Cieplice)
wyświęcony – 1992 (Kielce)
ks. Jarosław Stanoch (Krępa)
wyświęcony – 1998 (Kielce)
ks. Grzegorz Sęk (Kamienica)
wyświęcony – 2003 (Kielce)
ks. Krzysztof Styczyński (Wielkanoc)
-w zakonie O. Izajasz- Franciszkanin
wyświęcony –2005

Wikariusze

Ks. Józef Błaszczyk
1942-1944
Ks. Stanisław Kurdybanowski
1944-1945
Ks. Stanisław Pałys
1966-1969
Ks. Kazimierz Bogdał
1969-1971
Ks. Kazimierz Dziedzic
1971-1972
Ks. Henryk Dudek
1972-1974
Ks. Władysław Jasztal
1974-1976
Ks. Henryk Konofalski
1976-
Ks. Marian Gawinek
1980-1981
Ks. Cezary Hantulski
1997-2001
Ks. Krzysztof Wrzesień
2001-2003
Ks. Leszek Sobczyk
2003-2006
Ks. Adam Dziadek
2006-2010